هر سازه و یا ساختمانی که ساخته شود، باید فونداسیون (پی ساختمان) داشته باشد. وظیفه فونداسیون دریافت فشار و نیرو از ستونها و انتقال آن به زمین میباشد. بر اساس نوع سازه (ارتفاع، وزن و …) و محل ساخت فونداسیون با شرایط متفاوتی کار میشود تا استقامت و پایداری ساختمان را تضمین کند.
با اینکه امروز بیشتر از پیهای مدرن برای ساخت و ساز استفاده میشود اما بهتر است با انواع پی در معماری سنتی ایران آشنا شوید:
- پی از چرز (معمولا از موادی مانند شن و ماسه، خرده سنگ، نخاله آجر، گل و آب تشکیل می شود)
- پی از شفته (معمولا در مناطق مربوط استفاده می شود)
- پیهای سنگی (برای ساختمان های با وزن زیاد استفاده می شود)
- پی از شفته تیزان (مناسب برای آب انبارها، حمامها و استخرها و هر سازهای که در در نزدیکی و ارتباط با آب باشد)
- پی چوبی (این نوع از فونداسیون بیشتر در شمال کشور که دسترسی به چوب راحتتر است استفاده می شود)
در معماری مدرن نیز از پیهایی با اسامی زیر استفاده میشود:
- پیهای منفرد: پیهایی که بار یک ستون منفرد یا یک دیوار را حمل میکنند.
- پیهای مرکب: پیهایی که بار دو یا چهار ستون را حمل میکنند.
- پی گسترده: نوعی شالوده است که بار چندین ستون با فواصل نا منظم یا چندین ردیف ستون موازی را حمل می کندو در زیر بخشی از ساختمان یا کل آن قرار میگیرد.
قبل از اینکه ساخت سوله سبک شروع شود لازم است محل نصب سوله آماده شود و فونداسیون کار شده باشد. برای اینکه بدانید پی ساختمان باید به چه شکل کار شود ما این اطلاعات را در اختیار شما قرار خواهیم داد تا پی ساختمان بر اساس سازه و محل نصب آن کار شود.
در بین سیستم های فونداسیون که انواع مختلفی برای آن وجود دارد پی منفرد و پی عمیق بهترین کارایی و بیشترین میزان اعتماد را دارند؛ البته هزینه این دو نوع در مقایسه با دیگر پیها نیز بیشتر می باشد.
آشنایی با پی منفرد (تکی، نقطهای)
پیهایی که بار یک تک ستون یا دیواری را حمل مینمایند. یا برای ساختمانهایی که بار آنها به صورت متمرکز (نقطهای) به زمین منتقل میشود ساخته میگردند مانند ساختمانهای فلزی یا ساختمانهای بتنی. در واقع پیهای منفرد در ابعاد محدود زیر هر ستون قرار میگیرند و با کلاف افقی بتی به هم متصل میشوند. این پیها بعلت نقاط ضعفی که در قبال زلزله و رانش و نشست زمین دارند-برای سازههای سبک-سازههای با طبقات محدود-و بر روی خاکهایی با مقامت فشاری مجاز:۱.۲ – ۱.۵ kg/cm2 از نظر تجربه پیشنهاد میشوند. بدیهی است علیرغم این تمهیدات پاسخ اصلی را محاسبه دقیق کمتر شدن تنش ایجاد شده خاک زیر پی از تنش مجاز فوق باید بدهد. لایههای پیهای نقطهای:
زمین مناسب :با لایههای رسی با چسبندگی حداقل :c=1-1.5 kg/cm2 ویا زمین ماسهای وشنی متراکم بازاویه اصطکاک حداقل:۳۰ درجه بین ذرات.
توجه مهم:احداث هر سازهای ولو سبک وکم اهمیت بر ماسه بادی-و مرطوب و لغزنده ساحلی که سطح اب زیر زمینی بالاست خطر نشست و بخصوص فرورفتن و دفن سازه-یا واژگونی و خوابیدن سازه را در اثر پدیده روانگرایی-که در زلزله بسرعت فعال میشود دارد.
بتن مگر: با حداقل:۱۵۰–۲۰۰ kg/m3-عیار سیمان با ضخامت ۱۰ تا۱۵ سانتیمتر زیر هر فونداسیون تکی.
میلگردهای کف پی:درفواصل ۱۵ تا ۲۰ سانت براساس محاسبه تعداد آنها و فاصله حداقل ۵ تا ۷ سانت از کف پی.
بتن اصلی: عیار سیمان حداقل ۳۰۰–۳۵۰ kg/m3.
صفحه زیر ستون (در ساختمانهای اسکلت فلزی):بر اساس محاسبه بار و حداقل با چهار پیچ و مهره مهاری در ستونهای با بار متمرکز کم و ترجیحاً گوشهای.
منبع: ویکی پدیا